'Ik komponeerde dit werk toen de vreselijke razzias op de joden in 1941 plaatshadden. Nu – terwijl ik het copieer wordt door de Duitse soldaten (net tegenover mijn huis) een huiszoeking gedaan, en de man gearresteerd. 12.4.1945. Hij schijnt wapens bezeten te hebben? Dus doodsoordeel?? De vrouw staat met 2 kinderen huilend voor het huis.'

Ignace Lilien schreef met potlood tussen de notenbalken dit aangrijpende ooggetuigenverslag. Hij beleefde het eind van de oorlog in Apeldoorn, waar hij in de luwte verbleef. Hij organiseerde in Apeldoorn een bevrijdingsconcert en kreeg als honorarium de beschikking over drie ‘lorries’, waarmee hij zijn huisraad terug naar Den Haag kon vervoeren.

In de zomer van 2019 heeft de Leo Smit Stichting in samenwerking met het Nederlands Muziek Instituut en met financiële steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds ruim 30.000 pagina’s manuscript laten scannen. De manuscripten van onuitgegeven werken komen in 2020 online in de webshop van uitgeverij Donemus, waar ze tegen een kleine onkostenvergoeding te downloaden zijn.

(fragment uit het handschrift van Toccata, Fuga e Corale per pianoforte solo (1941), uitgegeven door Alsbach & Co)